Dr n. med. Karol Jastrzębski

Omówienie artykułu:

Treatment effectiveness of alemtuzumab compared with natalizumab, fingolimod, and interferon beta in relapsing-remitting multiple sclerosis: a cohort study

Alemtuzumab jest humanizowanym przeciwciałem monoklonalnym skierowanym przeciw powierzchniowej glikoproteinie CD52, występującej głównie na limfocytach T(CD3+) i B (CD19+) oraz w mniejszym stopniu na powierzchni  komórek NK, monocytów i makrofagów [1]. W Europie lek ten jest zarejestrowany do leczenia pacjentów z  aktywną, rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego definiowaną klinicznie i radiologicznie – jednak  w ulotce próżno szukać  tych definicji [2]. Zezwolenie zostało wydane na podstawie wyników dwóch badań III fazy u pacjentów z aktywną postacią choroby definiowaną jako dwa rzuty choroby w ciągu ostatnich 2 lat, porównywano alemtuzumab z interferonem beta-1a s.c.: CARE-MS I (pacjenci wcześniej nieleczeni immunomodulacyjnie) i CARE-MS II (u pacjentów z niewłaściwą odpowiedzią na poprzednio stosowane leczenie immunomodulacyjne definiowane jako jeden rzut w trakcie leczenia innym lekiem immunomodulacyjnym) [3, 4]. Pojawia się pytanie: w jakich przypadkach zastosować ten rodzaj leczenia w aktualnej rzeczywistości? Amerykanie mają uproszczoną odpowiedź, gdyż w USA lek ten został zarejestrowany do leczenia pacjentów po wcześniejszym nieskutecznym leczeniu dwoma lekami immunomodulacyjnymi [5]. W Europie wskazania te nie są tak ograniczone jak w USA [6]. Wydaje się jednak, że alemtuzumab stanowi dobrą opcję terapeutyczną po zakończeniu leczenia natalizumabem lub fingolimodem – oczywiście z różnych przyczyn. Jak  do tej pory brakowało danych porównujących skuteczność kliniczną  tych wysoko aktywnych cząsteczek z alemtuzumabem. Niedawno pojawiło się badanie kohortowe oparte na informacjach pochodzących od 15 783 pacjentów z 71 rejestrów ośrodków z 21 krajów [7]. Wnioski z tego badania kohortowego  potwierdzają wcześniejsze obserwacje oraz wskazują na wysoką aktywność kliniczną alemtuzumabu. Alemtuzumab wydaje się mieć porównywalną skuteczność jak natalizumab oraz jak fingolimod w zakresie redukcji rocznego wskaźnika rztutów. Jednak natalizumab wydaje się skuteczniejszy od alemtuzumabu w zakresie poprawy sprawności. Ze szczegółami badania można zapoznać się w artykule Kalincik i wsp. (2017) [7].

Piśmiennictwo

1. Hartung H.P., Aktas O., Boyko A.N.: Alemtuzumab: a new therapy for active relapsing-remitting multiple sclerosis. Multiple sclerosis 2015; 21: 22-34.
2. Anonymous. Summary of product characteristics – EMA.
3. Cohen J.A., Coles A.J., Arnold D.L. i wsp.: Alemtuzumab versus interferon beta 1a as first-line treatment for patients with relapsing-remitting multiple sclerosis: a randomised controlled phase 3 trial. Lancet 2012; 380: 1819-1828.
4. Coles A.J., Twyman C.L., Arnold D.L. i wsp.: Alemtuzumab for patients with relapsing multiple sclerosis after disease-modifying therapy: a randomised controlled phase 3 trial. Lancet 2012; 380: 1829-1839.
5. Anonymous. Label of lemtrada for FDA.
6. Berger T., Elovaara I., Fredrikson S. i wsp.: Alemtuzumab use in clinical practice: recommendations from European Multiple Sclerosis Experts. CNS Drugs 2017; 31: 33-50.
7. Kalincik T., Brown J.W., Robertson N. i wsp.: Treatment effectiveness of alemtuzumab compared with natalizumab, fingolimod, and interferon beta in relapsing-remitting multiple sclerosis: a cohort study. The Lancet Neurology 2017; 16(4):271-281.