W numerze m.in.:

Ostry udar niedokrwienny i zakażenie: najnowsze i wyłaniające się koncepcje
Acute ischaemic stroke and infection: recent and emerging concepts
Hedley C.A. Emsley, Stephen J. Hopkins
Division of Neuroscience, The University of Liverpool, TheWalton Centre for Neurology and Neurosurgery, Liverpool, UK

Zależność pomiędzy ostrym udarem niedokrwiennym i zakażeniem jest złożony. Zakażenie wydaje się ważnym czynnikiem wyzwalającym, poprzedzającym aż jedną trzecią udarów niedokrwiennych i może doprowadzić do wystąpienia udaru przez cały szereg potencjalnych mechanizmów. Zakażenia, które pojawiają się po wystąpieniu udaru mózgu powodują powikłania w aż w jednej trzeciej przypadków udaru i mogą pogarszać stan zejściowy. Do ważnych cech charakterystycznych należą również odpowiedzi zapalne, które stanowią mechanizm obronny przeciw zakażeniom, ale mogą być również mechanizmem patogennym, który wyzwala udar mózgu i powoduje następstwa neurologiczne. Chociaż czynniki, takie jak stopień ciężkości udaru mózgu oraz dysfagia należą do ważnych czynników zapowiadających pojawienie się poudarowego zakażenia, istnieją dowody pochodzące z badań eksperymentalnych oraz klinicznych na to, że po udarze dochodzi do upośledzenia odporności lub wywołanego przez mózg zahamowania funkcji immunologicznych. Potrzebne jest lepsze poznanie związku pomiędzy stanem zapalnym oraz zakażeniem i mechanizmami niedokrwienia. Mogłoby to mieć szczególnie ważne znaczenie, gdyż obecnie trwają badania nad nowymi strategiami leczenia ostrego udaru niedokrwiennego, w tym nad tymi, które modulują działanie cytokin i układu odpornościowego.

Nagły niespodziewany zgon u chorych na padaczkę: obecny stan wiedzy i dalsze perspektywy
Sudden unexpected death in epilepsy: current knowledge and future directions
Torbjörn Tomson, Lina Nashef, Philippe Ryvlin

Zjawisko niespodziewanego nagłego zgonu w przebiegu padaczki (sudden unexpected death in epilepsy – SUDEP) nie było traktowane z należytą uwagą we wcześniejszym piśmiennictwie, chociaż jest to najważniejszy mechanizm zgonu związanego z padaczką oraz wiodąca przyczyna śmierci u chorych na przewlekłą padaczkę niedostatecznie kontrolowaną mimo leczenia farmakologicznego. Badania prowadzone w ciągu ostatnich 20-30 lat pokazały, że częstość występowania SUDEP różni się znacznie w zależności od rodzaju badanej populacji chorych na padaczkę i wynosi od 0,09 na 1000 pacjentolat w grupie chorych nowo zdiagnozowanych do 9 na 1000 pacjentolat w przypadku kandydatów do leczenia operacyjnego. W badaniach kliniczno-kontrolnych ustalono profile ryzyka. W badaniach tych, jak również badaniach innego typu wskazywano na związek SUDEP z uogólnionym napadem toniczno-klonicznym. Nie wiadomo jednak, dlaczego konkretny napad prowadzi do zgonu u osoby, która być może przebyła wiele podobnych napadów w przeszłości. W niniejszym artykule przedstawiono częstość występowania, czynniki ryzyka, czynniki wyzwalające i proponowane mechanizmy oraz krytyczną ocenę metod zapobiegania SUDEP. Omówiono także niedostatki obecnej wiedzy i sugeruje przyszłe kierunki badań.
 

Narkolepsja – cechy kliniczne, rozpoznanie i leczenie
Clinical features of narcolepsy
Jose Mathew MRCPsych

Narkolepsja jest schorzeniem trwającym całe życie, charakteryzującym się nadmierną sennością w ciągu dnia, katapleksją i innymi zaburzeniami snu, które mają rozliczne skutki dla osób dotkniętych tym schorzeniem. W niniejszym artykule dr Mathew omawia cechy kliniczne i zasady rozpoznawania narkolepsji oraz przedstawia dostępne możliwości leczenia.