Neurologia Praktyczna, 3/2010

  • Neuroborelioza – postępowanie w świetle aktualnego stanu wiedzy
  • Artykuł komentowane: Rozpoznanie i wstępne postępowanie w zawale móżdżku
  • Wysoka częstość występowania niezdiagnozowanych zawałów mózgu u pacjentów po przebytym pierwszym epizodzie udaru mózgu, którego źródłem był zator sercowopochodny
  • Rozpowszechnienie i definicja ślinienia w chorobie Parkinsona: przegląd systematyczny
  • Kliniczne czynniki prognostyczne wczesnego wystąpienia drugiego epizodu zaburzeń neurologicznych u pacjentów z zespołem klinicznie izolowanym
  • Ocena skuteczności amitryptyliny i pregabaliny w bolesnej neuropatii cukrzycowej: randomizowane badanie kliniczne z podwójnie ślepą próbą
  • Omówienie interesujących doniesień kazuistycznych i klinicznych

 


Neuroborelioza – postępowanie w świetle aktualnego stanu wiedzy
Wiesław Drozdowski1, Joanna Zajkowska2
Klinika Neurologii1, Klinika Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji2, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Streszczenie
Borelioza z Lyme jest chorobą wywołaną przez krętka Borrelia burgdorferi. W Europie patogenne dla człowieka są co najmniej trzy genogatunki krętka Borrelia, a w Ameryce Płn. tylko jeden, co powoduje różnice w obrazie boreliozy europejskiej i amerykańskiej. Adaptacja krętka do przeżycia w wielu kręgowcach powoduje, iż patogeneza choroby jest bardzo złożona, a choroba u zakażonego człowieka ujawnia się dużą różnorodnością objawów. Podstawę podziału neuroboreliozy, w celach diagnostycznych i terapeutycznych, stanowi kryterium czasowe (6 mies.) oraz podział na neuroboreliozę wczesną i późną, z zajęciem obwodowego lub ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Diagnostyka neuroboreliozy opiera się na połączeniu obrazu klinicznego wykazującego zajęcie układu nerwowego z potwierdzeniem immunoserologicznym zakażenia krętkiem Borrelia i obecnie powinna opierać się na kryteriach diagnostycznych Europejskiej Federacji Towarzystw Neurologicznych, pozwalających rozpoznać neuroboreliozę pewną i możliwą. Podstawę leczenia stanowi antybiotykoterapia – doksycyclina lub ceftriakson przez 14 do 30 dni.

Słowa kluczowe:
neuroborelioza, patogeneza, kryteria diagnostyczne, leczenie


Rozpoznanie i wstępne postępowanie w zawale móżdżku
Tłumaczenie artykułu:
Diagnosis and initial management of cerebellar infarction

J.A. Edlow1, D.E. Newman‑Toker2, S.I. Savitz3
1Department of Emergency Medicine, Beth Israel Deaconess Medical Center i Harvard Medical School, Boston, MA, USA
2Departments of Neurology and Otolaryngology, The Johns Hopkins University School of Medicine i Department of Epidemiology, The Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Baltimore, MD, USA
3Stroke Program, University of Texas, Houston, TX, USA

Streszczenie:
Zawał móżdżku jest ważną przyczyną udaru, który często objawia się pospolitymi i nieswoistymi objawami, takimi jak zawroty głowy o typie niepewności, nudności i wymioty, niestabilność chodu i ból głowy. Dokładne rozpoznanie często opiera się na szczegółowej ocenie koordynacji, chodu i ruchów gałek ocznych pacjenta, co jest częścią badania neurologicznego, która niekiedy bywa jednak omijana lub skracana, jeżeli nie podejrzewa się konkretnie udaru móżdżku. Rozpoznanie różnicowe obejmuje wiele jednostek chorobowych, wśród których dużą część stanowią choroby pospolite i łagodne. Ponadto w TK mózgu rzadko widoczne jest wczesne stadium niedokrwienia w dole tylnym czaszki, a to właśnie TK mózgu jest najczęściej wykonywana jako pierwsze badanie obrazowe przy podejrzeniu udaru mózgu. Niepełne badanie fizykalne i obrazowe może zaowocować błędnym rozpoznaniem. Prawidłowe wczesne rozpoznanie ma zaś kluczowe znaczenie w zapobieganiu uleczalnym, lecz mogącym prowadzić do zejścia śmiertelnego powikłaniom, takim jak ucisk pnia mózgu i wodogłowie spowodowane zwężeniem dróg odpływu płynu mozgowo‑rdzeniowego. Identyfikacja i leczenie we wczesnym stadium zmian naczyniowych powodujących zaburzenia może także zapobiegać późniejszemu nawrotowi udaru i poprawiać ostateczny wynik leczenia pacjentów. W niniejszym artykule omówiono obraz kliniczny zawału móżdżku, od rozpoznania i błędnego rozpoznania do monitorowania i leczenia pacjentów oraz potencjalnych powikłań.


Wysoka częstość występowania niezdiagnozowanych zawałów mózgu u pacjentów po przebytym pierwszym epizodzie udaru mózgu, którego źródłem był zator sercowopochodny
Tłumaczenie artykułu:
High prevalence of unrecognized cerebral infarcts in first-ever stroke patients with cardioembolic sources
A.-H. Choa, S.U. Kwonb, T.-W. Kima, S.-J. Leea, Y.-M. Shona, B.S. Kima, D.W. Yanga
aDepartment of Neurology, St. Mary’s Hospital, The Catholic University of Korea, Seul, Korea Południowa
bDepartment of Neurology, Asan Medical Center, University of Ulsan College of Medicine, Seul, Korea Południowa

Streszczenie:
Wstęp. Na podstawie analizy wyników rezonansu magnetycznego (magnetic resonance imaging– MRI) zbadano chorobowość, znaczenie kliniczne i czynniki wpływające na obecność niezdiagnozowanych wcześniej zawałów mózgu u pacjentów, u których pierwszy raz w życiu wystąpił niedokrwienny udar mózgu.
Metody. Do badania sukcesywnie włączano pacjentów, których hospitalizowano z powodu pierwszego epizodu udaru mózgu. Niezdiagnozowane zawały mózgu zdefiniowano jako uszkodzenie niedokrwienne lub pierwotny krwotok śródmózgowy na podstawie badania MRI, niezwiązane z zasadniczym udarem oraz bez cech ostrego uszkodzenia w obrazowaniu dyfuzyjnym.
Wyniki. Spośród wszystkich 203 osób włączonych do badania u 78 (39,4%) pacjentów zaobserwowano nierozpoznane wcześniej zawały mózgu. Występowały one częściej u pacjentów obciążonych wysokim ryzykiem zatorowości pochodzenia sercowego (m.in. migotaniem przedsionków) w porównaniu z tymi, u których takiego ryzyka nie odnotowano (P = 0,008, 21/36 [58,3%] wobec 57/167 [34,1%]). Na podstawie analizy jednozmiennowej wykazano, że płeć męska (P = 0,027) oraz ryzyko zatorowości kardiogennej (P = 0,008) były związane z obecnością nierozpoznanych zawałów mózgu. Po przeprowadzeniu analizy poszczególnych czynników, takich jak płeć, wiek, czynniki ryzyka, zaobserwowano istotny wzrost ryzyka badanego typu udaru mózgu związanego ze współwystępowaniem źródeł zatoru pochodzenia sercowego (P = 0,002, iloraz szans 3,56, 95% przedział ufności 1,58-8,02). Po trzymiesięcznym okresie obserwacji klinicznych wykazano, że występowanie niewykrytych wcześniej zawałów mózgu nie było spowodowane niezadowalającymi rezultatami leczniczymi.
Wnioski. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że obecność źródeł zatorów sercowopochodnych stanowi niezależny czynnik ryzyka wystąpienia nieznanego wcześniej zawału mózgu u pacjentów z pierwszym w życiu epizodzie udaru.

Słowa kluczowe:
zatorowość sercowopochodna, pierwszy udar mózgu, nierozpoznane zawały mózgu


Rozpowszechnienie i definicja ślinienia w chorobie Parkinsona: przegląd systematyczny
Tłumaczenie artykułu:
Prevalence and definition of drooling in Parkinson’s disease: a systematic review
.J.G. Kalf1,2, B.J.M. de Swart1,2, G.F. Borm3, B.R. Bloem2,4, M. Munneke1,2,4,5
1Department of Rehabilitation, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, Holandia
2Donders Institute of Brain, Cognition and Behaviour, Centre for Neuroscience, Nijmegen, Holandia
3Department of Epidemiology, Biostatistics and HTA, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, Holandia
4Department of Neurology (Parkinson Centre Nijmegen), Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, Holandia
5IQ Healthcare, Scientific Institute for Health Care, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, Holandia

Streszczenie:
Ślinienie (wyciek śliny) jest objawem często opisywanym u pacjentów z chorobą Parkinsona (Parkinson’s disease – PD), jednak nie dysponujemy dokładną analizą częstości jego występowania. Celem badania jest dokonanie systematycznego przeglądu wskaźników rozpowszechnienia ślinienia w opublikowanych pracach badawczych. Dokonano systematycznego przeszukiwania baz danych Pubmed i CINAHL, włączając artykuły opublikowane do stycznia 2009 roku. Zidentyfikowano osiem badań odnoszących się do wskaźników rozpowszechnienia ślinienia, w których dane uzyskano z kwestionariuszy od pacjentów z PD. Zaobserwowano znaczną heterogenność statystyczną (p < 0,0001), przy wskaźnikach rozpowszechnienia od 32% do 74%. Skumulowane rozpowszechnienie szacunkowe z analizą efektu przypadkowości wynosiło 56% (95% CI 44‑67) dla pacjentów z PD i 14% (95% CI 3‑25) dla osób zdrowych; skumulowane ryzyko względne (relative risk – RR) z analizą efektu przypadkowości wynosiło 5,5 (95% CI 2,1‑14,4). We wszystkich badaniach dane pochodziły z populacji ambulatoryjnych pacjentów z PD, średnio w 65. roku życia, z łagodną PD w 50‑60% przypadków. Heterogenność wynikała przede wszystkim z różnic w definicji lub częstości ślinienia. Najwyższe współczynniki rozpowszechnienia uwzględniały ślinienie nocne, podczas gdy w innych uwzględniano jedynie ślinienie w ciągu dnia. Analiza danych z dwóch badań wykazała, że 22‑26% pacjentów podaje częste występowanie ślinienia. Wskaźniki rozpowszechnienia były niższe u pacjentów z łagodniejszą postacią PD. Podsumowując, ślinienie może być obecne u połowy pacjentów z PD. U około jednej czwartej pacjentów z PD ślinienie wydaje się problemem występującym często. Zalecamy, aby w przyszłych badaniach ślinienie opisywane było z bardziej szczegółowym uwzględnieniem nasilenia, częstości i występowania w porze nocnej lub dziennej.

Słowa kluczowe:
choroba Parkinsona, ślinienie, rozpowszechnienie, definicja