Anna Czernuszenko, Jacek Zaborski

 

Cel. Zapalenia płuc są główną przyczyną zgonów u chorych w ostrym udarze mózgu. Przynajmniej część przypadków zapaleń płuc wynika z aspiracji pokarmów lub płynów. Celem badania była endoskopowa ocena ryzyka aspiracji i penetracji płynów oraz płynów zagęszczonych do konsystencji nektaru i budyniu w grupie chorych we wczesnych fazach udaru mózgu.
Metoda. Przeprowadzono retrospektywną analizę protokołów endoskopowych badań połykania 72 chorych z udarem. Do dalszej analizy wyselekcjonowano wyniki chorych, którym w trakcie badania połykania podano płyny. W tej grupie porównano rozkład wyników w skali penetracji i aspiracji (Penetration Aspiration Scale – PAS) uzyskanych podczas połykania płynów, płynów zagęszczonych do konsystencji nektaru i płynów zagęszczonych do konsystencji budyniu. Punktację w skali PAS 1-2 zakwalifi kowano jako normę, PAS 3-5 wskazywało na obecność penetracji, a PAS 6-8 – na obecność aspiracji.
Wyniki. Spośród 72 chorych z udarem poddanych endoskopowemu badaniu połykania 37 osób otrzymało płyny w czasie badania. Podczas połykania płynów 14 (38%) chorych prezentowało prawidłowe połykanie, 7 (19%) prezentowało penetrację, a 16 (43%) – aspirację. Podczas połykania płynu zagęszczonego do konsystencji nektaru połykanie bez penetracji czy aspiracji stwierdzano u 31 (86%) pacjentów, penetrację obserwowano u 4 (11%) chorych, a aspirację tylko u 1 (3%) pacjenta. Podczas połykania płynu zagęszczonego do konsystencji budyniu u żadnego pacjenta nie obserwowano penetracji ani aspiracji.
Wnioski. Zagęszczanie płynów redukuje lub nawet eliminuje ryzyko aspiracji płynów u chorych z dysfagią w ostrym okresie udaru mózgu.

 

Słowa kluczowe: dysfagia ustno-gardłowa, leczenie, udar mózgu

Key words: oropharyngeal dysphagia, treatment, stroke

Review of delirium in patients with Parkinson’s disease

 

Choroba Parkinsona (Parkinson’s disease – PD) występuje często i wiąże się z szeregiem zaburzeń neuropsychiatrycznych. Wśród tych ostatnich majaczenie było w przeszłości rozpoznawane w niewystarczającym stopniu. Majaczenie jest ostrym zaburzeniem uwagi i świadomości o zmieniającym się natężeniu, z towarzyszącymi zaburzeniami funkcji poznawczych. Biorąc pod uwagę, że majaczenie wiąże się ze szczególnie niekorzystnym rokowaniem z uwagi na powikłania i ryzyko zgonu, a ponadto istnieje coraz lepiej zdefiniowana zależność między majaczeniem a otępieniem, autorzy dokonali przeglądu piśmiennictwa dotyczącego majaczenia w kontekście choroby Parkinsona. Wyszukiwanie piśmiennictwa przeprowadzono w oparciu o bazy danych PubMed, Embase i Ovid Medline. Przeszukiwanie bazy PubMed (1945-2014) przeprowadzono we wrześniu 2014 r.; Embase (1974-2014) i Ovid Medline (1946-2014) w październiku 2014 r. W wyszukiwaniu zastosowano połączenie dwóch haseł: delirium i Parkinsons. W kontekście choroby Parkinsona brakowało dużych badań, w których w sposób precyzyjny podano definicję majaczenia. Istnieje przypuszczenie, że choroba Parkinsona jest czynnikiem ryzyka dla majaczenia oraz że majaczenie wpływa niekorzystnie na przebieg zaburzeń ruchowych w tej chorobie. W patofizjologii majaczenia, występującego w przebiegu choroby Parkinsona, odgrywają rolę zaburzenia neuroprzekaźników: dopaminy i acetylocholiny. Prawdopodobne znaczenie ma też ogólnoustrojowy proces zapalny. Postępowanie w przypadku majaczenia u pacjenta z chorobą Parkinsona powinno obejmować przegląd dotychczas stosowanych leków i ostrożne podawanie atypowych leków przeciwpsychotycznych, jeśli istnieją wskazania do leczenia farmakologicznego. Wśród przebadanych atypowych leków przeciwpsychotycznych najmniej pozapiramidowych działań niepożądanych wykazuje kwetiapina. Dane sugerują istnienie swoistego związku między majaczeniem a chorobą Parkinsona, ale konieczne są dobrze zaprojektowane badania kliniczne w celu oceny częstości występowania majaczenia w PD, jego wpływu na przebieg choroby podstawowej oraz sposobów leczenia. Biorąc pod uwagę możliwość poprawy rokowania poprzez zapobieganie występowaniu majaczenia, autorzy uważają, że zagadnienie majaczenia w chorobie Parkinsona zasługuje na dalsze badania.

Słowa kluczowe: choroba Parkinsona, majaczenie, funkcjonowanie poznawcze, rozpowszechnienie, patomechanizm, leczenie

Vestibular migraine: the most frequent entity of episodic vertigo

 

Migrena przedsionkowa (vestibular migraine – VM) stanowi najczęstszą przyczynę napadowych zawrotów głowy zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Kryteria diagnostyczne opublikowane w 2012 r. w konsensusie Międzynarodowego Towarzystwa Neurootologicznego im. Bárány’ego oraz Między narodowego Towarzystwa Bólów Głowy (International Bárány Society for Neuro-Otology; the International Headache Society) obejmują typowe objawy podmiotowe i przedmiotowe migreny współistniejące z objawami przedsionkowymi, trwające od 5 min do 72 godz. w połączeniu z kryteriami wykluczającymi. Mimo że VM odpowiada za 7% dolegliwości pacjentów zgłaszających się do ośrodków zajmujących się zawrotami głowy i 9% objawów chorych diagnozowanych w ośrodkach bólów głowy, choroba ta jest rozpoznawana zbyt rzadko. W niniejszej pracy poglądowej przedstawiono patofizjologię, cechy kliniczne umożliwiające ustalenie rozpoznania, a także diagnostykę różnicową i leczenie VM.

Słowa kluczowe: migrena przedsionkowa, napadowe zawroty głowy, migrenowe zawroty głowy, zawroty głowy, Między narodowe Towarzystwo Bólów Głowy, Międzynarodowe Towarzystwo Neurootologiczne im. Bárány’ego, praca poglądowa

A 2-year observational study of patients with relapsing-remitting multiple sclerosis converting to glatiramer acetate from other disease-modifying therapies: the COPTIMIZE trial

 

Wyniki przeprowadzonego badania sugerują, że u pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego (relapsing-remitting multiple sclerosis – RRMS) nieuzyskujących korzyści ze stosowania innych terapii modyfi kujących przebieg choroby (disease-modifying therapy – DMT) skuteczna może być zmiana leczenia na octan glatirameru (glatiramer acetate – GA). COPTIMIZE było 24-miesięcznym badaniem obserwacyjnym zaprojektowanym w celu dokonania oceny przebiegu choroby u pacjentów zmieniających DMT na leczenie GA stosowanym raz na dobę w dawce 20 mg. Do badania kwalif kowano pacjentów wcześniej stosujących DMT przez 3-6 miesięcy, którzy zmienili terapię na GA. Oceny dokonano na początku oraz po 6, 12, 18 i 24 miesiącach badania. Łącznie przeanalizowano dane 672 chorych ze 148 ośrodków na całym świecie. Zmiana leczenia na GA wynikała głównie z braku skuteczności (53,6%) lub występowania nietolerowanych zdarzeń niepożądanych (AE, 44,8%). W 24-miesięcznym okresie badania łącznie u 72,7% pacjentów nie odnotowano rzutu choroby. Wartość średniego rocznego wskaźnika rzutów zmniejszyła się z 0,86 (95% CI: 0,81-0,91) przed zmianą leczenia do 0,32 (95% CI: 0,26-0,40; p < 0,0001) w momencie ostatniej obserwacji. Nie odnotowano pogorszenia niesprawności ruchowej ocenianej za pomocą Rozszerzonej Skali Niesprawności Ruchowej (Expanded Disability Status Scale – EDSS). W badaniu zaobserwowano istotną poprawę (p < 0,05) w zakresie takich parametrów, jak zmęczenie, jakość życia, depresja i funkcja poznawcza, nie stwierdzając jednocześnie pogorszenia w zakresie możliwości poruszania się. Wyniki badania wskazują, że u pacjentów z RRMS zmiana terapii na GA wiąże się z uzyskaniem pozytywnych rezultatów leczenia.

Słowa kluczowe: terapia modyfi kująca przebieg choroby, octan glatirameru, stwardnienie rozsiane, RRMS