Katarzyna Rondzio, Ewa Szczepek, Zbigniew Czernicki    

                              

Wybór metody operacyjnej odcinka lędźwiowego kręgosłupa uzależniony jest od czynników etiologicznych obejmujących szerokie spektrum schorzeń, m.in. dyskopatię, zmiany zwyrodnieniowe, konsekwencje urazów i osteoporozy, wady rozwojowe czy wady postawy nabyte w okresie dzieciństwa i dorastania. Zabiegi operacyjne możemy podzielić na zabiegi z wykorzystaniem implantów stabilizujących i na zabiegi bez wykorzystania stabilizacji.

Cel pracy. Celem przeprowadzonych badań jest próba wprowadzenia do praktyki klinicznej oceny wyników leczenia operacyjnego odcinka lędźwiowego kręgosłupa w grupie pacjentów z wykorzystaniem i bez wykorzystania stabilizacji.

Materiał i metody. Grupa 22 chorych obejmowała pacjentów przed zabiegiem i po zabiegu operacyjnym ocenianych od 1. do 7. doby po zabiegu z wykorzystaniem i bez wykorzystania stabilizacji odcinka lędźwiowego kręgosłupa. U 10 chorych operowanych z wykorzystaniem stabilizacji zastosowano metodę stabilizacji transpedikularnej, zaimplantowano także dystraktor międzykolczysty inSWing. W grupie 12 chorych operowanych bez wykorzystania stabilizacji przeprowadzono zabiegi fenestracji z foraminotomią i mikrodyscektomią. Ocenie poddano natężenie i zakres dolegliwości bólowych w skali NRS (Numeric Rating Scale – Skala oceny numerycznej), siłę mięśniową w teście SLR (Straight Leg Raise – Test unoszenia wyprostowanej kończyny dolnej). Uwzględniono poszczególne doby pionizacji chorych po zabiegu operacyjnym oraz analizę zaburzeń chodu z wykorzystaniem systemu CDG (Computer Dyno Graphy – Dynamografia Komputerowa), wyznaczając czas trwania pojedynczego cyklu chodu (cycle).
Wykazano różnice w poprawie stanu funkcjonalnego w grupach analizowanych chorych w zależności od wykorzystania lub braku zastosowania implantu stabilizującego odcinek lędźwiowy kręgosłupa.  

1. Na fizjoterapeutyczną ocenę wyników leczenia operacyjnego odcinka lędźwiowego kręgosłupa wpływa rodzaj przeprowadzonego zabiegu operacyjnego.  

Streszczenie Częstość występowania krwotoku śródmózgowego związanego z przeciwkrzepliwym leczeniem doustnym (oral anticoagulation-associated intracerebral hemorrhage – OAC-ICH) wzrasta ze względu na coraz szersze stosowanie warfaryny oraz coraz starszy wiek leczonych pacjentów. W najnowszych badaniach populacyjnych stwierdzono, że OAC-ICH występuje obecnie z częstością porównywalną do częstości występowania krwotoku podpajęczynówkowego. Najczęściej OAC-ICH zlokalizowane są w strukturach głębokich lub okolicach płatów mózgowych, chociaż mogą również występować w pniu mózgu. Krwotoki te są większe od krwiaków spontanicznych i w 50% przypadków mogą być śmiertelne. Pierwotną przyczyną uszkodzenia mózgu u pacjentów z OAC-ICH jest bezpośrednie mechaniczne zniszczenie tkanki mózgowej, lecz może też dojść do wtórnego uszkodzenia mózgu przez działanie metaloproteinaz macierzowych, glutaminianów, cytokin, hemu, żelaza i chemicznego

działania toksycznego produktów, takich jak trombina, która jest uwalniana ze skrzepu. Patogeneza OAC-ICH obejmuje również skutki starzenia się, poziom antykoagulacji, czynniki genetyczne oraz duże rozpowszechnienie współistniejących chorób naczyń mózgowych, takich jak angiopatia amyloidowa, leukoarajoza lub wcześniejsze udary mózgu. Leczenie OAC-ICH jest trudne i obejmuje szybkie odwrócenie działania przeciwkrzepliwego za pomocą terapii lekami hemostatycznymi, takimi jak witamina K, osocze świeżo mrożone, koncentraty czynników kompleksu protrombiny czy rekombinowany czynnik VIIa. Powyższe metody leczenia mogą nie wystarczyć w ustabilizowaniu klinicznego stanu pacjenta, nie ma też randomizowanych badań kontrolowanych placebo, a najbardziej właściwe hematologiczne podejście do odwrócenia działania doustnej antykoagulacji jest przedmiotem debaty. Do innych trudnych decyzji, poddanych ocenie w tym artykule, należy problem ponownego rozpoczęcia leczenia przeciwkrzepliwego po OAC-ICH oraz kiedy leczenie przeciwkrzepliwe można wznowić. Nowsze doustne leki przeciwkrzepliwe, które w coraz większym stopniu są wprowadzane do zapobiegania chorobie zakrzepowo-zatorowej, mogą odznaczać się mniejszym ryzykiem krwawienia śródczaszkowego od warfaryny, chociaż nie ma dla nich antidotum, a ich efekt antykoagulacyjny jest trudny do monitorowania. 

Słowa kluczowe: krwotok śródmózgowy, warfaryna, doustne leczenie przeciwkrzepliwe, rezultat

Key words: intracerebral hemorrhage, warfarin, oral anticoagulation, outcome

---

Tłumaczenie artykułu: Multiple sclerosis and pregnancy: therapeutic considerations 

 

Ciąża u kobiet ze stwardnieniem rozsianym (sclerosis multiplex – SM) wymaga starannego przeanalizowania zagrożeń i korzyści związanych z kontynuacją leczenia zarówno w odniesieniu do matki, jak i płodu. Ze względu na brak pewnych wytycznych praktyki klinicznej opartych na danych naukowych, przedstawiamy zalecenia opracowane na podstawie danych z przeglądu piśmiennictwa oraz standardowych praktyk przyjętych w naszym ośrodku leczenia SM, które mogą być pomocne w podejmowaniu decyzji klinicznych. Na ogół uważa się, że kobiety planujące ciążę powinny odstawić leki modyfikujące przebieg choroby przed podjęciem starań o zapłodnienie. Na przykład lek immunosupresyjny mitoksantron ma działanie teratogenne i powinien być przepisywany tylko w ramach zapewnienia skutecznej antykoncepcji. Pacjentkom leczonym fingolimodem należy odradzać ciążę z uwagi na ograniczoną liczbę danych dotyczących stosowania tego leku u kobiet w ciąży. Aktualne dane, w tym dane z rejestrów ciąż dla octanu glatirameru (glatiramer acetate – GA), interferonu beta-1a (IFNβ-1a) i natalizumabu, nie wykazały swoistych konfiguracji wad wrodzonych, które mogłyby sugerować działanie teratogenne tych leków. Dane z rejestrów ciąż dla IFNβ-1b nie zostały opublikowane. W okresie karmienia piersią dożylne preparaty immunoglobulin i glikokortykosteroidy są na ogół bezpieczne i mogą wiązać się ze zmniejszeniem częstości rzutów choroby po porodzie; zaleca się jednak, aby między podaniem kortykosteroidów a powrotem do karmienia piersią uwzględnić okres wypłukiwania leku z organizmu. Dane kliniczne dotyczące stosowania IFNβ, GA i natalizumabu w okresie laktacji są ograniczone. Mitoksantron jest przeciwwskazany podczas karmienia piersią, a fi ngolimodu należy unikać z uwagi na brak danych. 

Słowa kluczowe: stwardnienie rozsiane, ciąża, leki modyfikujące przebieg choroby, postępowanie, karmienie piersią, przegląd

---

Tłumaczenie artykułu:Five-year follow-up of delayed-release dimethyl fumarate in RRMS: integrated clinical efficacy data from the DEFINE, CONFIRM, and ENDORSE studies 

 

Fumaran dimetylu o opóźnionym uwalnianiu (dimethyl fumarate – DMF; znany także jako DMF oporny na działanie kwasu żołądkowego, dojelitowy) jest wskazany w leczeniu pacjentów z rzutową postacią stwardnienia rozsianego (sclerosis multiple – SM).

W głównej trzeciej fazie badań klinicznych (DEFINE/CONFIRM) u pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią SM (relapsing-remitting SM – RRSM) [1, 2] leczenie DMF spowodowało znaczące obniżenie aktywności wykazane klinicznie i w obrazowaniu rezonansem magnetycznym (magnetic resonance imaging – MRI) przy możliwym do przyjęcia profilu bezpieczeństwa. ENDORSE (NCT00835770; EUDURA CT 2008-004753-14) jest 8-letnim przedłużeniem badania DEFINE/CONFIRM, które przeprowadza się dla oceny długofalowego bezpieczeństwa i skuteczności podawania DMF u pacjentów chorych na RRSM. 

---

Andrzej Potemkowski, Anna Sołtys, Agnieszka Samochowiec, Magda Chęć, Ernest Tyburski, Ilona Sowińska-Gługiewicz, Anna Ratajczak, Marcin Ratajczak, Marta Wąsik 

 

Temat śmierci jest dla chorych i dla ich lekarzy bardzo bolesny. Umieranie przeżywane w samotności prowadzi do bólu i poczucia bezradności, dlatego tak ważna jest obecność drugiego człowieka. Towarzyszenie umierającemu staje się wielkim wyzwaniem, ponieważ unikanie rozmów o śmierci nie daje szansy na przygotowanie się do odejścia i rodzi uczucie pustki. 

---