Dr n. med. Monika Nojszewska
Omówienie artykułu:
Examining the effects of comorbidities on disease-modifying therapy use in multiple sclerosis
Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex – SM) jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Podobnie jak w przypadku innych chorób przewlekłych możliwe jest współwystępowanie różnych schorzeń u pacjenta, co może niekorzystnie wpływać na wyniki leczenia. Istotne są tu zarówno interakcje pomiędzy stosowanymi lekami, jak i swoiste działania niepożądane poszczególnych leków (np. sugerowany wzrost ryzyka hepatotoksyczności spowodowany interakcjami pomiędzy interferonem beta a lekami hipolipemizującymi). Autorzy omawianej pracy postanowili zająć się zagadnieniem, w jaki sposób choroby współistniejące wpływają na stosowanie terapii modyfikujących przebieg choroby (disease-modifying treatment – DMT) u chorych z SM w dwóch aspektach: czy opóźniają one rozpoczęcie DMT oraz czy wpływają na wybór rodzaju terapii.
W analizie uwzględniono podawane we wstrzyknięciach leki I linii (interferon beta i octan glatirameru). Spośród chorób współistniejących brano pod uwagę: cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemię, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), chorobę niedokrwienną serca (ischaemic heart disease – IHD), padaczkę, depresję, zaburzenia lękowe i chorobę afektywną dwubiegunową.
Na podstawie przeanalizowanych danych, które obejmowały informacje dotyczące ponad 10 tys. kanadyjskich pacjentów z SM z Manitoby, Kolumbii Brytyjskiej i Nowej Szkocji w latach 1989-2012 (zakres dat różny dla poszczególnych prowincji), stwierdzono, że pacjenci chorujący na IHD lub nerwicę w chwili rozpoznania SM mają mniejsze szanse na rozpoczęcie DMT. Także hiperlipidemia, POChP i choroba afektywna dwubiegunowa powodowały zmniejszenie szans na rozpoczęcie leczenia, jednak w mniejszym stopniu. Ogólnie autorzy omawianej publikacji stwierdzili, że im większa liczba chorób współistniejących, tym większe ryzyko opóźnienia rozpoczęcia DMT.
Zaskakujący natomiast wydaje się fakt, że spośród chorób współistniejących w chwili rozpoznania SM depresja była związana z większym prawdopodobieństwem rozpoczęcia DMT. Być może jest to związane z częstszym występowaniem depresji u pacjentów z bardziej aktywnym przebiegiem choroby, co może wpływać na przyspieszenie decyzji o rozpoczęciu leczenia. Nie stwierdzono natomiast wpływu wymienionych powyżej chorób na wybór leku I linii.
Wśród ograniczeń omawianej pracy jej autorzy zauważają przede wszystkim brak informacji na temat aktywności SM lub ciężkości chorób współistniejących (co wynikało z przyjętej metodologii pracy), które z pewnością miałyby wpływ na decyzję o podjęciu leczenia. Sugerują oni, że konieczne jest lepsze poznanie wpływu chorób współistniejących na skuteczność i bezpieczeństwo DMT, gdyż brak tych informacji może negatywnie wpływać na dostęp pacjentów z SM do swoistego leczenia.
